جراحی شکم یا ابدومینوپلاستی
Abdominoplasty
جراحی زیبایی شکم
جراحی جمع کردن شکم (Tummy tuck)، که در دنیای پزشکی جراحی پلاستیک شکم یا ابدومینوپلاستی نیز خوانده می‌شود، یک جراحی زیبایی شکم برای بهتر کردن ظاهر شکم است. در این جراحی پوست و چربی اضافی شکم برداشته می‌شود. در بیشتر مواقع بافت‌های متصل‌کننده شکم نیز توسط بخیه به هم محکم می‌شوند. سپس باقی پوست شکم روی آنها کشیده می‌شود تا ظاهری صاف به آنها بدهد. اگر پوست اطراف ناف‌تان چروکیده شده و دیواره زیرین شکم‌تان ضعیف است، شاید بخواهید این جراحی را انجام دهید. این جراحی باعث زیباتر شدن اندام‌تان می‌شود.چرا جراحی شکم انجام می‌شود؟
یک شکم شل و آویزان نه تنها نتیجه جمع شدن چربی در شکم، بلکه ناشی از حالت ضعیف ارتجاعی پوست، وجود پوست اضافی و کش آمدن فاشیای داخلی و بافت‌های متصل‌کننده (abdominal fascia) و ماهیچه‌های شکم است که از استخوان‌های دنده تا لگن کشیده می‌شوند. این کمربند داخلی که اعضای داخلی بدن را سر جایشان نگاه می‌دارد، مسئول شکل و ظاهر زیبای شکم است.
شکم شما پس از کش آمدن این فاشیای داخلی شکم (abdominal fascia) در اثر حاملگی یا تغییرات وزنی دچار برآمدگی می‌شود. جراحی پلاستیک شکم می‌تواند پوست آویزان و چربی اضافه را حذف کرده و کمربند داخلی شکم‌تان را محکم کند. همچنین این جراحی نشانه‌های کِشیدگی یا استریا و پارگی های ناشی از بارداری و پوست اضافی زیر شکم (زیر ناف) را حذف می‌کند. با این وجود نشانه‌های کشیدگی خارج از این محدوده را اصلاح نمی‌کند. در صورت داشتن شرایط زیر ممکن است مایل به انجام جراحی پلاستیک شکم باشید:
• شما در اطراف ناحیه ناف پوست اضافی و چروک شده دارید.
• دیواره زیر شکم شما ضعیف و کشیده شده است.
• صرفاً برداشتن چربی و لیپوماتیک و لیپوساکشن به اندازه کافی باعث بهبود ظاهر شکم‌تان نشده است.
• پیش از این سزارین انجام داده‌اید و جای زخم آن روی پوست شکم‌تان مانده است.
اگر پیش از این سزارین کرده‌‌اید، جراح پلاستیک می‌تواند از جای زخم ناشی از آن را در برش جراحی پلاستیک شکم استفاده کند و خط سزارین از بین برود.
انجام جراحی پلاستیک شکم به همه توصیه نمی‌شود. اگر شرایط زیر را دارید، ممکن است جراح شما را از انجام این عمل منع کند:
• قصد دارید وزن‌تان را به طور قابل ملاحظه‌ای کم کنید.
• قصد دارید در آینده حامله شوید.
• یک بیماری مزمن مانند بیماری‌های قلبی، قند خون (دیابت) یا سندروم روده دارید.
• شاخص توده بدنی (body mass indexیا BMI) شما بیش از 30 کلیوگرم بر مترمربع است.
محاسبه شاخص توده بدنی وزن به کیلوکرم تقسیم بر مجذور قد به متر
مثلا شخصی وزن 100کیلوکرم وقد یک متر و هشتاد سانت دارد BMI وی 30.86 است
عوارض و خطرات جراحی شکم
جراحی پلاستیک شکم خطراتی دارد که برخی از آنها بدین شرح است:
• جمع شدن مایعات در زیر پوست (سروما)
شایعترین عارضه جراحی شکم می باشد درن و لوله‌های باقی مانده پس از جراحی در شکم شما، احتمال بروز این مشکل را کم می‌کند. ممکن است پزشک شما به وسیله سوزن و سرنگ نیز مایعات موجود در زیر پوست‌تان را پس از عمل بردارد ممکن است این کشیدن مایع شکم یک یا دو بار تکرار شود.
• بهبودی نامناسب زخم و اسکار محل عمل
گاهی ناحیه‌های اطراف خط برش جراحی آن طور که باید خوب نمی‌شود یا این که شروع به باز شدن می‌کند. ممکن است پزشک پیش و پس از عمل آنتی‌بیوتیک‌هایی برایتان تجویز کند تا از خطر عفونت جلوگیری شود.
• ماندن جای زخم
جای زخم جراحی شکم تا ابد ماندگار است، اما طوری برش صورت می‌گیرد که جای زخم آن در زیر کش شورت یا مایو پنهان شود. پهنا و محسوس بودن جای زخم پس از جراحی برای هر فرد متفاوت است.
• نکروز بافتی
در طی جراحی پلاستیک شکم، ممکن است بافت چربی قرار گرفته در عمق پوستِ ناحیه شکم آسیب ببیند یا از بین برود. کشیدن سیگار احتمال ایجاد بافت‌مردگی را افزایش می‌دهد. با توجه به اندازه ناحیه، این بافت ممکن است خودبه‌خود در عرض چند هفته خوب شود و گرنه با یک جراحی باید آن را بر طرف کرد.
• تغییر در احساس پوست بعد جراحی زیبایی شکم
در هنگام جراحی پلاستیک شکم تغییر جای بافت‌های شکم ممکن است بر عصب‌های حرکتیِ سطحی این ناحیه از بدن و گاهی بالای ران تأثیر بگذارد. ممکن است حس کنید شکم‌تان کم حس یا بی‌حس شده است. این مسئله معمولا چند ماه پس از جراحی خوب می‌شود.
درست مانند هر جراحی دیگری، این جراحی نیز احتمال خونریزی، عفونت و واکنش به بی‌حسی دارد.چگونه برای انجام جراحی پلاستیک شکم آماده شویم؟
ابتدا باید با یک جراح پلاستیک در مورد خواسته‌‌تان مشورت کنید. در نخستین ویزیت جراح پلاستیک این مسایل را با شما بررسی خواهد کرد:
• بررسی سابقه پزشکی
باید آماده پاسخگویی به همه پرسش‌ها پیرامون شرایط سلامتی و پزشکی‌تان در گذشته و حال باشید. در مورد هر نوع دارویی که مصرف می‌کنید یا تا همین اواخر مصرف می‌کرده‌اید و نیز جراحی‌های قبلی‌تان به جراح بگویید. اگر به دارویی حساسیت دارید، به جراح بگویید. اگر هدف‌تان کاهش وزن است، احتمال زیاد پزشک از شما درباره کاهش یا افزایش وزن پرسش‌هایی خواهد کرد.
• انجام معاینه جسمانی
جراح به منظور بررسی گزینه‌های درمان، شکم شما را معاینه خواهد کرد. احتمالا برای سابقه پزشکی‌تان عکس‌هایی از شکم شما نیز خواهد گرفت.
• انتظارات خودتان را از جراحی پلاستیک شکم مطرح کنید.
به جراح توضیح دهید که چرا می‌خواهید جراحی پلاستیک شکم انجام دهید و انتظارات شما از نتایج عمل چیست. مطمئن شوید که همه معایب و مزایای این جراحی را به درستی متوجه شده‌اید، از جمله باقی ماندن جای زخم پس از عمل. به خاطر داشته باشید که اگر قبلا جراحی پلاستیک شکم انجام داده‌اید، این بار انتظارات محدودتری از نتایج عمل باید داشته باشید. همچنین پیش از انجام جراحی ابدومینوپلاستی باید:
• سیگار کشیدن را متوقف کنید.
سیگار کشیدن باعث کاهش جریان خون در پوست شده و فرآیند خوب شدن زخم را کُند می‌کند. همچنین احتمال آسیب دیدن بافت را بیشتر می‌کند. اگر سیگاری هستید، جراح از شما خواهد خواست که مدتی پیش از عمل و تا زمان بهبودی کامل از کشیدن سیگار پرهیز کنید.
• از مصرف برخی داروها خودداری کنید.
احتمالا باید پیش از عمل از خوردن آسپیرن، داروهای ضدالتهابی و مکمل‌های گیاهی که باعث افزایش خونریزی می‌شود خودداری کنید.
• وزن خودتان را ثابت نگاه دارید.
به طور ایده‌آل باید از 12 ماه پیش از انجام این جراحی وزن‌تان ثابت بماند. اگر اضافه وزن زیاد دارید، پزشک از شما خواهد خواست که پیش از انجام این جراحی زببایی شکم بخشی از وزن‌تان را کم کنید. کاهش وزن پس از جراحی تأثیرات نامطلوبی بر نتایج آن خواهد داشت.آن چه که می‌توانید از جراحی ابدومینوپلاستی یا جراحی زیبایی شکم انتظار داشته باشید
جراحی پلاستیک شکم را می‌توان در یک بیمارستان یا مرکز جراحی خارج از آن انجام داد. این جراحی با بی‌هوشی عمومی (کامل) صورت می‌گیرد، یعنی شما کاملا بی‌هوش هستید و هیچ دردی حس نمی کنید. گاهی اوقات نیز ممکن است به شما مسکن‌هایی بدهند و به شما آرام‌بخش بزنند (نیمه خواب باشید).در هنگام عمل زیبایی شکم چه می کذرد؟
تکنیک عمل زیبایی شکم
قبل از جراحی شکم باید در وضعیت ایستاده محدوده ای از پوست که قابل برداشتن است مشخص و خط کشی شود جراح پلاستیک برش‌هایی روی شکم‌تان ایجاد می‌کند تا بیشتر چربی و پوست بین ناف و بالای لگن‌تان را به شکل یک بیضی افقی بردارد. در شکل زیر محدوده ای که باید برداشته شوذ داخل یک لوزی زیر ناف مشخص شده است .همچنین به روش لیپوماتیک چربی های اضافی بالای ناف برداشته می شوذ.
سپس برش داده شده چربی بالای ناف و زیر پوست کاملا تخلیه می شود که در این شکل مشخص است
کمربند داخلی که بر روی ماهیچه‌های شکم قرار گرفته است به وسیله بخیه محکم می‌شود. و عضلات راست شکمی که بدنبال بارداری و کش آمدن پهن شده اند و از هم فاصله گرفته اند به هم دوخته می شوند و این عمل باعث می شود دور کمر به اندازه 8 تا 15 سانتیمتر کم شود.
سپس جراح پلاستیک پوست اطراف ناف را تنظیم می‌کند. ناف شما از طریق یک شکاف کوچک در درون این پوست جا می‌گیرد و در جای طبیعی‌اش بخیه زده می‌شود.اکثر بیماران اظهار می دارند که ناف مصنوعی درست می شود ولی همانطور در شکل مشخص است ناف خود بیمار است و از یک سوراخ جدید بر روی پوست اورده می شود.
برش پهلو تا پهلو در بالا لگن نیز بخیه زده می‌شود به طوری که جای زخم این برش دقیقاً در زیر کش شورت شما قرار گیرد.
در هنگام عمل ممکن است برا ی جلوگیری از عفونت به شما آنتی‌بیوتیک داده شود. این جراحی معمولاً حدود 2ساعت طول می‌کشد.
مراقبتهای پس از عمل در جراحی شکم
پس از انجام جراحی زیبایی شکم ، رویِ برش زیرشکم و دور ناف شما احتمال زیاد با پانسمانهایی پوشانده خواهد شد. درن یا لوله‌های کوچکی در محل برش کار گذاشته می‌شود تا هر گونه خون و مایعات اضافی زیر پوست را خارج کند. در چند روز نخست پس از جراحی تخت خواب شما به گونه‌ای قرار می‌گیرد که نیم تنه بالایی شما نسبتاً بلند شده و زانوی‌هایتان زاویه‌دار باشد. حالت علامت جزر ( √) اعضای تیم پزشکی به شما کمک خواهند کرد تا در صورت مکان از همان روز نخست پس از جراحی کمی راه بروید تا از ایجاد لخته‌های خونی و یا آمبولی جلوگیری شود.
احتمالاً کمی احساس درد خواهید داشت که با خوردن مسکن رفع می‌شود. داشتن ورم در ناحیه جراحی شده تا شش هفته طبیعی است. در برخی موارد این ورم‌کردگی ممکن است تا سه ماه بماند. لوله‌های خروج مایعات ممکن است تا چندین روز پس از عمل باقی بماند. پزشک یا یکی از اعضای تیم جراحی به شما یاد خواهند داد که چگونه لوله های تخیله مایعات را خالی و از آنها مراقبت کنید. ممکن است تا زمانی که لوله ها در بدن‌تان است، مجبور به مصرف آنتی‌بیوتیک شوید. همچنین ممکن است جراح تا چند روز پس از جراحی داروهای ضدانعقاد خون نیز برایتان تجویز کند.
تا شش هفته پس از جراحی باید یک لباس نگهدارنده شکم (abdominal binder) یا گن جراحی و شکم بند طبی بپوشید. این کار مانع از جمع شدن مایعات در زیر پوست شکم و حمایت از شکل‌گیری آن در طول دوران پس از عمل می‌شود. علاوه بر آن، باید تا یک سال پس از عمل به طور ماهانه با جراح دیدار کنید. لطفا موارد زیر را در نظر داشته باشید:
• مصرف دارو برای جلوگیری از عوارض جانبی
بلافاصله پس از جراحی باید داروهای ضدانعقاد خون مصرف کنید تا از ایجاد لخته خون جلوگیری شود.البته در افراد چاق توصیه می شود.
• داشتن همراه برای دوران پس از عمل
لطفا از کسی بخواهید که پس از عمل در بیمارستان در کنار شما بماند و پس از ترخیص از بیمارستان شما را به منزل ببرد و چند روز در منزل کنارتان باشد.
• شکمی صاف و زیبا
با برداشتن پوست و چربی اضافی زیر و اطراف ناف شکم و نیز محکم کردن دیواره شکم، شکم شما ظاهری صاف و زیبا پیدا خواهد کرد. نتایج این جراحی معمولا تا چندین سال باقی می‌ماند، البته به شرطی که وزن شما چندان زیاد یا کم نشود (شکل زیر).
آیا عمل جراحی زیبایی شکم و یا ابدو مینوپلاستی همزمان با عمل سزارین قابل انجام است؟
این سوالی هست که اکثر بیماران می پرسند که آقای دکتر من می خواهم توسط متخصص زنان و زایمان سزارین شوم و ایشان به من پیشنهاد می کنند چربی های اضافی شکم من را همراه با عمل سزارین بردارد نظر شما چیست؟
متاسفانه گاه کارهای غیر اصولی توسط بعضی از همکاران پزشک سر می زند که به هیچ وجهه قابل دفاع نیست معمولان در دوران بارداری مادر حدود 15 کیلوگرم اضافه وزن دارد و همچنین در حال بدنیا آوردن نوزادی است که چنین عملی نه تنها قابل انجام نیست بلکه خطرات فراوانی دارد مهمترین نکته این است که یک متخصص زنان و زایمان به هیچ وجهه صلاحیت عمل جراحی پلاستیک شکم را ندارد.
بهترین زمان برای جراحی شکم پس از زایمان و یا سزارین حدود شش ماه تا یکسال بعد از آن است.
آیا بعد از عمل جراحی شکم می توان باردار شد؟
بهتر اینست که اگر بیمار قصد بارداری دارد اول باردار شود سپس اقدام به عمل جراحی شکم نماید ولی اگر بیماری عمل زیبایی شکم انجام داده ولی مجددا قصد بارداری دارد منعی ندارد می تواند باداری سالمی داشته باشد. ولی باید مد نظر داشته باشد که ممکن است با باداری تناسب اندام وی تغییر کند و شکم وی شل تر شود.
آیا همزمان با عمل جراحی شکم می توان تزریق چربی به باسن انجام داد؟
عمل همزمان جراحی شکم با عمل انتقال و تزریق چربی به باسن قابل انجام می باشد یعنی ابتدا چربی توسط لیپوماتیک و یا لیپوساکشن خارج شده بیمار به روی شکم برگردانده شده تزریق باسن انجام می شود سپس بیمار به پشت برگردانده شده و جراحی شکم صورت می گیرد.
نویسنده: دکتر علی کربلایی خانی جراح پلاستیک و فوق تخصص ترمیمی